FARMAKOGNOZJA ONLINE - Baza surowców

Nasiona odgrywają podstawową rolę w rozmnażaniu i rozprzestrzenianiu się roślin. Umożliwiają one zawartym w nich zarodkom przetrwanie trudnych warunków środowiska np. suszy i pozwalają na ich rozwój w sprzyjających okolicznościach. W przypadku roślin jednorocznych oprócz funkcji związanych z rozprzestrzenianiem się gatunku pełnią one także zasadniczą rolę w zachowani jego ciągłości. Ze względu na zawartość różnych substancji np. śluzów lub silnie działających alkaloidów są one tak jak i inne części roślin wykorzystywane w lecznictwie.

Podział, budowa.

Nasiona roślin okrytonasiennych można podzielić na bielmowe i bezbielmowe. We wnętrzu tych pierwszych znajduje się duża ilość tkanki odżywczej zwanej bielmem (endospermum). Niekiedy na jej obwodzie występuje również obielmo (perispermum) zawierające dodatkowe materiały zapasowe. W przypadku nasion bezbielmowych endospermum zredukowane jest do bardzo cienkiej warstwy. W tych nasionach materiały odżywcze potrzebne do rozwoju zarodka zgromadzone są w silnie rozwiniętych liścieniach (cotyledones).
Zarodek wraz z tkanką odżywczą otoczony jest łupiną nasienną (testa semines). Zabezpiecza ona zarodek przed wysychaniem, uszkodzeniem, zakażeniem lub wyługowaniem przez wodę. Na łupinie nasiennej widoczny jest znaczek (hilum)- miejsce po oderwanym sznureczku, okienko (micropylium) - miejsce nie zrośnięcia się brzegów osłonek i szew (rafe), czyli zgrubiałe miejsce po przyrośniętym do nasienia sznureczku. Znajdujący się we wnętrzu nasienia zarodek składa się z jednego (klasa jednoliściennych) lub kilku (klasa dwuliściennych) liścieni (cotyledones), pączuszka (plumula), korzonka (radikula) i łodyżki podliściennej (hypocotylum).

Przy rozpoznawaniu i identyfikacji nasion uwzględnia się przede wszystkim takie cechy morfologiczne jak kształt, wielkość, barwę, symetrię, owłosienie itp. Ze względu na stosunkowo dużą liczbę cech identyfikacyjnych badanie anatomiczne i mikroskopowe jest z reguły niepotrzebne.

Ostatnia aktualizacja: 2003-04-10