Gentianae radix
Korzeń goryczki FP X

Surowiec stanowią wysuszone i połamane, podziemne części goryczki żółtej o wskaźniku goryczy nie mniejszym niż 10000 i zawartości co najmniej 33% substancji rozpuszczalnych w wodzie.

Surowiec zawiera sekoirydoidy: gencjopikrozyd, amargentynę i inne. Innymi substancjami czynnymi zawartymi w surowcu są: pochodne ksantonu, alkaloidy monoterpenowe (gencjanina) i cukry.
 

Amarum, stomachicum, tonicum.
Surowiec goryczowy. Pobudza łaknienie, wydzielanie śliny i soku żołądkowego. Ma także działanie żółciopędne i żółciotwórcze oraz pośrednio (poprzez wzrost apetytu) wzmacniające. Wykazuje także pewne działanie przeciwrobacze, głównie na owsiki u małych dzieci. Wyciągi z goryczki zwiększają zdolność leukocytów do fagocytozy, mają więc działanie immunostymulacyjne. Niektóre ze składników surowca mają działanie uspokajające.
Wskazania: Brak łaknienia, po chorobie jako środek ogólnie wzmacniający. Niektóre źródła zalecają przyjmowanie goryczki w leczeniu anoreksji - w tych przypadkach surowiec podaje się na około pół godziny przed posiłkiem. W niestrawności - surowiec podajemy po posiłku.
Surowiec jest też stosowany jako dodatkowy składnik preparatów zwiększających odporność lub uspokajających.
Uwagi: Przeciwwskazaniem do stosowania goryczki (tak jak i innych surowców goryczowych) jest nadkwaśność i choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy. Przy nadwrażliwości na surowiec możliwe bóle głowy, przy przedawkowaniu - nudności i wymioty. Nie stosować poniżej 4 roku życia. U matek karmiących może wywoływać zmianę smaku mleka. Brak danych na temat bezpieczeństwa stosowania surowca w ciąży.
 

W Europie, w rejonach górskich i podgórskich. W Polsce podlega ochronie. Surowiec pochodzi wyłącznie z importu.

Korzeń lekko walcowaty, podłużnie bruzdowany, z zewnątrz brunatny. Na powierzchni występują nieliczne blizny po korzonkach. Na rozgałęzieniach kłącza widoczne szczytowe pąki z bliznami po liściach. Przełom jest gładki, żółtawy. W przekroju poprzecznym wyraźnie widoczna kora, miazga rdzeniowa i część rdzeniowa.
Korzeń w wodzie silnie pęcznieje i staje się giętki. Zapach surowca jest swoisty, smak początkowo słodkawy, później silnie gorzki.

W sproszkowanym surowcu widać fragmenty korka, igiełki lub gruzły szczawianu wapnia oraz kropelki oleju, fragmenty zdrewniałych spiralnych i siatkowatych naczyń. Brak skrobi.

Ostatnia aktualizacja: 2016-07-14