STRONA GŁÓWNA
• Wstęp
Reklama: |
Leki roślinne stosowane
|
Convallaria majalis L.- konwalia majowa
|
Ze względu na krótki czas działania, dobrą wchłanialność z p. pokarmowego oraz brak kumulacji w organizmie glikozydów konwalii (konwalaotoksyna), są one uważane za stosunkowo bezpieczne. Nalewka mianowana z konwalii jest stosowana jako składnik kropli nasercowych (Guttae Cardiaceae). Więcej informacji na temat tego surowca znajdziesz tu.
Adonidis vernalis herba - ziele miłka wiosennego FP VI
W lecznictwie wykorzystuje się czasem nalewkę mianowaną z tego surowca. Więcej informacji na temat tego surowca znajdziesz tu.
Strophanthi semen - nasienie strofantu wdzięcznego
Strophanthus gratus- strofant wdzięczny.
|
Surowiec uzyskuje się z liany występującej w Afryce. Zawarte w nim glikozydy, strofantyna G i strofatyna K, bardzo słabo wchłaniają się z przewodu pokarmowego. Z tego powodu można je podawać jedynie pozajelitowo. Obecnie nie są już stosowane.
Sccillae bulbus - cebula morska
Drimia maritima - Urginia (Cebula) morska
|
Surowiec jest wykorzystywany obecnie jedynie do otrzymywania proscylarydyny stosowanej do produkcji leków gotowych.
Są to surowce charakteryzujące się o wiele słabszym niż w przypadku glikozydów kardenolidowych działaniem inotropowo dodatnim. Są za to o wiele bardziej bezpieczne w stosowaniu - mają inne mechanizmy działania, prostą kinetykę i trudno je przedawkować. Często wykazują również inne korzystne działania na serce i układ krążenia. Sprawia to, że mogą one być z powodzeniem stosowane w leczeniu łagodnych postaci niewydolności mięśnia sercowego.
Są to surowce charakteryzujące się o wiele słabszym niż w przypadku glikozydów kardenolidowych działaniem inotropowo dodatnim. Są za to o wiele bardziej bezpieczne w stosowaniu - mają inne mechanizmy działania, prostą kinetykę i trudno je przedawkować. Często wykazują również inne korzystne działania na serce i układ krążenia. Sprawia to, że mogą one być z powodzeniem stosowane w leczeniu łagodnych postaci niewydolności mięśnia sercowego.
Do takich surowców zalicza się:
Leonuri herba - ziele serdecznika pospolitego
Leonurus cardiaca - serdecznik pospolity
|
Roślina: Leonurus cardiaca - serdecznik pospolity
Związki czynne: Glikozydy o budowie buafadienylowej zbliżonej do glikozydów nasercowych - nie wykazują one jednak bezpośredniej aktywności na mięsień sercowy. Inne składniki to alkaloidy pirolidynowe oraz flawonoidy.
Działanie: Cardiotonica, sedativum.
Obserwowany wpływ uspokajająco - normalizujący na pracę serca związany jest najprawdopodobniej z oddziaływaniem za pośrednictwem układu nerwowego. Surowiec ma również działanie uspokajające na OUN i hipotensyjne. Te ostanie wynika z rozkurczającego wpływu na naczynia krwionośne.
Ziele serdecznika jest stosowane jako składnik preparatów złożonych w osłabieniu mięśnia sercowego oraz nerwicach układu krążenia.
Crataegi folium cum flore - kwiatostan głogu
Crataegus monogyna - głóg jednoszyjkowy
|
Działanie: Cardiacum, spasmolyticum, hipotonicum, sedativum.
Kwiat głogu wykazuje działanie tonizujące na mięsień sercowy i nieznacznie zwiększa siłę jego skurczów. Głóg działa również przeciwskurczowo na naczynia wieńcowe serca oraz naczynia mózgowe. Rozszerzenie naczyń powoduje obniżenie ciśnienia krwi. Zaletą tego surowca jest długotrwałe i łagodne działanie. Surowiec ten ma znaczenie pomocnicze w różnych chorobach serca np. arytmii.
Więcej o tym surowców znajdziesz tutaj.
Crataegi fructus - owoc głogu
Działanie: Cardiacum, spasmolyticum, hipotonicum, sedativum.
Działa podobnie do kwiatostanu głogu, jego siła jest jednak o połowę mniejsza.
Więcej o tym surowców znajdziesz tutaj.
Polega na niedostatecznym zaopatrzeniu mięśnia sercowego w tlen. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest najczęściej miażdżyca naczyń wieńcowych, która ogranicza przepływ krwi przez te naczynia. Przyczyną może być również czasowy skurcz tych naczyń. Charakteryzuje się bólami wieńcowymi, które mają charakter skurczowy lub palący i zlokalizowane są za mostkiem. W wyniku znacznego niedotlenienia może dojść do zawału serca.
W chorobie tej stosuje się przede wszystkim leki rozszerzające naczynia wieńcowe. Ze względu na duże zagrożenie dla zdrowia i życia sięga się przede wszystkim po szybko i silni działające leki syntetyczny (nitraty). W przypadku zawału niezbędne są jeszcze inne dodatkowe procedury np. koronografia czy leczenie fibrynolityczne.
W chorobie wieńcowej leki roślinne mają jedynie działanie pomocnicze, które może być wykorzystane w przypadku przewlekłej i słabo nasilonej postaci choroby. Do leków pochodzenia roślinnego, mających (obecnie rzadko) zastosowanie w leczeniu tej dolegliwości, zaliczamy alkaloidy:
Inne związki:
oraz surowce:
Zaburzenia rytmu serca są wynikiem zaburzeń w powstawaniu i rozprzestrzenianiu się impulsów w układzie bodźco-przewodzącym serca. Zmniejszają one wydajność pracy tego narządu i mogą doprowadzić do spadku ciśnienia krwi, zmniejszenia pojemności wyrzutowej i minutowej serca. Ze względu na bardzo poważny charakter zagrożeń, jakie niosą ze sobą te zaburzenia w leczeniu niemiarowości serca, stosuje się głównie leki syntetyczne. Jako leki o roślinnym pochodzeniu, mające obecnie zastosowanie w leczeniu tej choroby, wymienić można zaledwie dwa alkaloidy:
Chinidyna wydłuża czas trwania potencjałów elektrycznych w sercu, a co za tym idzie przedłuża czas, w trakcie którego komórki mięśniowe, czy bodźco-przewodzące, nie są zdolne do następnego skurczu, czy pobudzenia.
Ajmalina - alkaloid rauwolfii żmijowej. Hamuje czynności układu bodźco-przewodzącego serca, nie wpływając przy tym na kurczliwość samego mięśnia sercowego. W lecznictwie znalazła zastosowanie jako lek przeciwarytmiczny. Nie wykazuje właściwości hipotensyjnych.
W przeszłości zastosowanie miał jeszcze jedne alklaoid - sparteina. Nie jest on jednak obecnie wykorzystywany. Uzyskiwano go z żarnowca (Sarothamnus scoparius), którego ziele znajduje jeszcze czasami zastosowanie w mieszankach ziołowych o działaniu nasercowym.
Inną grupą leków roślinnych stosowanych w leczeniu arytmii są glikozydy nasercowe. Mogą być one stosowane w przypadku niektórych zaburzeń (częstoskurcz napadowy, migotanie przedsionków), którym towarzyszy niewydolność mięśnia sercowego.
mgr farmacji Łukasz Ejsmont
Data: 2019-05-27