Chinidyna

Nazwy chemiczne: (8R,9S)-6'-metoksycynchonan-9-ol,
(αS)-α-(6-metoksy-4-chinolilo)-α-[(2R,4S,5R)-
(5-winylochinuklidyn-2-ylo)]-metanol.

Chinidyna i chinina należą do pochodnych chinoliny. Oba te alkaloidy są parą izomerów optycznych oznaczanych (-) i (+). Jedyną różnicą pomiędzy nimi jest ich konfiguracja na atomie węgla C9 (atom ten łączy ugrupowania chinolinowe i chinuklidynowe w cząsteczce). Powoduje to, że charakteryzują się one odmiennymi właściwościami farmakologicznymi, jednak każdy z nich oprócz charakterystycznych dla siebie działań wykazuje również słabe właściwości farmakologiczne drugiego alkaloidu.

Chinidynę zalicza się do leków przeciwarytmicznych grupy IA. Jest to grupa leków wydłużająca czas trwania potencjałów elektrycznych w sercu, a co za tym idzie przedłużających czas, w trakcie którego komórki mięśniowe czy bodźcoprzewodzące nie są zdolne do następnego skurczu czy pobudzenia. Alkaloid ten wykazuje ponadto działanie cholinolityczne prowadzące do zniesienia hamującego wpływu nerwu błędnego na serce. To działanie obserwuje się przy małych dawkach chinidyny, przy większych staje się ono mniej widoczne. Podanie terapeutycznych dawek chinidyny powoduje zmniejszenie przewodnictwa elektrycznego w węźle zatokowym, pęczku Hisa i włóknach Purkinjego. Zmniejsza również kurczliwość samego mięśnia sercowego. Ta sama dawka przyspiesza równocześnie przewodnictwo w obrębie węzła przedsionkowo-komorowego, co w niektórych przypadkach może wywoływać arytmię komorową. Do innych działań tego alkaloidu zaliczyć można również obniżenie ciśnienia krwi poprzez zmniejszenie pojemności wyrzutowej serca.
Wskazaniem do stosowania chinidyny są nadkomorowe i podkomorowe zaburzenia rytmu serca np. migotanie przedsionków czy przedwczesne pobudzenie komorowe. Nie wolno jej podawać przy bloku przedsionkowo komorowym czy osłabionej kurczliwości mięśnia sercowego. W dawkach toksycznych może wywołać psychozy.

Dawkowanie:
Od 200 do 400 mg 3 lub 4 razy dziennie.

Surowce

Cortex Cinchonae - Kora chinowca

Roślina: Cinchona succirubra - Chinowiec czerwonosoczysty
Rodzina: Rubiaceae

Cinchona succirubra Zródło: © 1995-2001 Missouri Botanical Garden http://ridgwaydb.mobot.org/mobot/rarebooks/

Chinowiec jest wiecznie zielonym, 30 metrowym drzewem, którego ojczyzną jest Ameryka Południowa. Rośnie on w górach na wysokościach od 1000 do 3500 m n.p.m. Do celów farmaceutycznych wykorzystuje się drzewa rosnące na plantacjach. Pierwszą taką założyli Holendrzy na Jamajce. Obecnie chinowiec uprawia się również w Kongo, Wietnamie i Indiach.
Korę zbiera się z młodych pni i gałęzi, a następnie suszy na słońcu lub w specjalnych suszarniach. Do celów aptecznych wykorzystuje się surowiec, który ma postać rurek lub rynienek o długości do 50 cm. Większa cześć kory jaką się obecnie uzyskuje jest jednak wykorzystywana bezpośrednio do otrzymywania alkaloidów.
Sama kora zawiera alkaloidy - głównie chininę (5-7%), chinidynę (0,1-0,3%) i inne o podobnej do nich strukturze. Surowiec zawiera także pewne ilości garbników katechinowych, związanych z alkaloidami.
Więcej na temat tego surowca znajdziesz na stronie Cortex Cinchonae.

Ostatnia aktualizacja: 2011-01-31