Reklama:

Extracta - Wyciągi

Ekstraktami nazywamy zagęszczone preparaty otrzymywane przez wytrawienie surowca roślinnego odpowiednim rozpuszczalnikiem. W zależności od stopnia zagęszczenia wyróżnia się następujące rodzaje wyciągów.

• Wyciągi płynne (Extracta fluida)- 1 cz. wyciągu odpowiada 1 cz. surowca (takie zagęszczone nalewki).
• Wyciągi gęste (Extracta spisa) o konsystencji gęstej, plastycznej masy i zawartości wody do 30 %.
• Wyciągi suche (Extracta sicca) są to sypkie proszki o zawartości wody do 5 %.

Wyciągi płynne - Extracta fluida

Są to płynne preparaty sporządzane przez perkolację surowca lub poprzez rozpuszczenie wyciągu suchego. Rozpuszczalnikiem są z reguły różne roztwory etanolu.
Perkolację przeprowadza się w ten sposób, że uzyskuje się wyciągi 1:1 z surowców słabo działających. Zgodnie z FP taka perkolacja składa się z dwóch etapów. W pierwszym uzyskuje się najpierw 85% perkolatu w stosunku do masy wytrawionego surowca. W drugim etapie prowadzi się perkolację aż do całkowitego wytrawienia surowca a następnie drugą części perkolatu zagęszcza się do 15 % (odparowanie pod zmniejszonym ciśnieniem) i łączy się z pierwszą częścią. Mieszaninę pozostawia się na kilka dni, a następnie sączy.
W przypadku wyciągów z surowców alkaloidowych modyfikuje się trochę to postępowanie tak, aby otrzymać wyciąg o określonej ilości substancji czynnych.
Są to preparaty o ograniczonej trwałości. Podczas przechowywania często wytrącają się z nich osady.

Wyciągi gęste - Extracta spisa

Są to wyciągi o gęstej, plastycznej konsystencji i zawartości wody do 30%. Nie zostały one uwzględnione w Farmakopeii Polskiej V ze względu na ich dużą nietrwałość, związaną z rozkładem substancji czynnych przez enzymy oraz dużą podatność na rozwój mikroflory. Farmakopea X wymienia je jednak ponownie jako postać leku roślinnego. Są one wykorzystywane w niektórych zakładach przemysłu zielarskiego jako półprodukt do szybkiego dalszego przerobu przy produkcji granulatów i tabletek gdyż są dobrą substancją wiążącą.
Otrzymuje się je najczęściej poprzez ekstrakcje etanolem, jego wodnymi roztworami lub samą wodą, a następnie odpowiednim zagęszczenie.

Wyciągi suche - Extracta sicca

Zawierają nie więcej niż 5 % wody. Sporządza się je poprzez odparowanie rozpuszczalnika z przygotowanego wcześniej etanolowego, wodno-etanolowego lub wodnego wyciągu z surowca roślinnego. Najczęściej rozpuszczalnik oddestylowuje się pod zmniejszonym ciśnieniem, a pozostałą masę suszy się rozpyłowo.
Obecnie wyciągi suche mają małe znaczenie jako postać leku roślinnego. Są one jednak doskonałym półproduktem do sporządzania suchych postaci leków np.: granulatów, tabletek i kapsułek.

Ostatnia aktualizacja: 2016-03-16