Lobeliae herba
Ziele lobelii FP IV

Surowcem są naziemne pędy lobelii zebrane w okresie przekwitania. Surowiec musi zawierać nie mniej niż 0,3% alkaloidów obliczonych jako lobelina. Surowiec należy do wykazu B.

Zawiera alkaloidy pochodne pirydyny i piperydyny: lobeline, lobelanine, lobelanidyne, izolobelanidyne, sedanine itd.
 

Analepticum.
Wyciągi z surowca działają podobnie do lobeliny, jednak znacznie słabiej. Surowiec służy obecnie przede wszystkim do otrzymywania czystych alkaloidów - główny z nich, lobelina ma zastosowanie jako analeptyk. Alkaloid ten ma właściwości zbliżone do nikotyny: początkowo obniża, a następnie podwyższa ciśnienie krwi, zwalnia czynność serca i rozszerza oskrzela. Działa silnie pobudzająco na ośrodek oddechowy, co prowadzi do przyspieszenia i pogłębienia oddechów. Działanie lobeliny jest krótkotrwałe, gdyż w organizmie jest ona szybko rozkładana. Inną wadą tego alkaloidu jest bliskość dawki terapeutycznej i toksycznej, co stwarza możliwość przedawkowania.
Sam surowiec stosowany był wcześniej jako lek przeciwastmatyczny, zwiększający wydzielanie w oskrzelach i zmniejszający napięcie ich mięśni gładkich - działania te przypisuje się bardziej trwałej izolobininie. W naszym kraju surowiec jest obecnie rzadko wykorzystywany. Ma znaczenie toksykologiczne. Lobelia była kiedyś wykorzystywana przez Indian jako substytut tytoniu.
 

Roślina pochodzi z Ameryki Północnej. Jest uprawiana w Ameryce, Europie, Rosji i Chinach. Surowiec pochodzi z nielicznych polskich upraw lub jest importowany.

Masę surowca stanowią łodygi: bruzdowane, kanciaste, puste wewnątrz, szorstko owłosione. Liście jajowate lub łopatkowate, ogonkowe lub siedzące, na szczycie zaostrzone lub tępe, o nasadzie zwężonej. Kwiatów jest mało, a ich korona jest sinoniebieska, dwuwargowa. Pręcików- 5, są one zrośnięte pylnikami, słupek dolny. Najbardziej charakterystyczne w surowcu są owoce- kulista, wydęta torebka z żeberkami. Nasiona są jajowate, brunatne.
Bez zapachu, smak- ostry.

W miękiszu występuje piasek krystaliczny. W proszku obserwuje się wśród komórek sitowych rury mleczne. Fragmenty skórki górnej o ścianach perełkowato zgrubiałych. Fragmenty łupiny nasiennej i włoski.

Ostatnia aktualizacja: 2012-06-07